وارنیش یا ورنی

وارنیش ها یا جلادهنده ها ترکیبی از حلال ها، رزین ها و افزودنی ها هستند. می توان گفت این وارنیش ها هستند که باعث تشکیل فیلم مرکب می شوند، همچنین آنها باعث خیس شدن مرکب ها و چسبیدن آنها روی بستر چاپی می شوند.

دو نوع رزین وجود دارد: رزین های روغنی و رزین های غیر روغنی. رزین های روغنی در کنار روغن های خشک کننده مانند روغن کتان استفاده می شوند. رزین های روغنی در دمای بسیار بالا و شرایط سخت تهیه می شوند. برعکس رزین های غیر روغنی به شرایط سخت و دمای بالا احتیاج ندارند. این رزین ها می توانند در سرعت های مختلف به کار گرفته شوند.

همانطور که میدانیم رنگهای چاپ از آبی، مجنتا، سیاه و زرد تشکیل می شوند. رنگهای درجه دوم و سوم از هم پوشانی و ترکیب این چهار رنگ ساخته می شود. مثلا رنگ قرمز از هم پوشانی دو رنگ زرد و مجنتا ایجاد می شود؛ به این ترتیب که رنگ زرد نور آبی را جذب می کند (زیرا زرد دارای نور قرمز و سبز است و رنگ مجنتا نور سبز را جذب می کند و در نهایت نور خالص قرمز تشکیل می شود. از ترکیب سایان مجنتا و زرد، رنگ قهوه ای تشکیل می شود. سیستم افزایشی رنگ، از طریق ترکیب طول موجهای مختلف که به نام رنگ های اولیه شناخته می شوند، بر روی یک صفحه سیاه، تولید رنگ می کند. رنگ های افزایشی از نور تشکیل می شوند. رنگ های اولیه افزایشی، رنگ های قرمز، سبز و آبی (RGB) هستند. از ترکیب قرمز و سبز، رنگ زرد. قرمز و آبی، رنگ بنفش. و آبی و سبز، رنگ سایان تشکیل می شود. از ترکیب سه رنگ با غلظت تمام نیز، رنگ سفید تولید می شود. با تغییر در غلظت رنگ ها می توان به طیف مختلف رنگی دست یافت.

وارنیشها یا جلادهنده‌ها ترکیبی از حلال ها، رزینها و افزودنی ها هستند. می توان گفت این وارنیش ها هستند که باعث تشکیل فیلم مرکب می شوند، همچنین آنها باعث خیس شدن مرکبها و چسبیدن آنها روی بستر چاپی می شوند

در مقابل، رنگ های کاهشی از طریق کاهش طیف های رنگی ناخواسته از رنگ سفید، به وجود می آیند. بهترین مثال برای رنگهای کاهشی ترکیب سه رنگ اولیه چاپ است (زرد، قرمز و آبی)، تعریف علمی آن این است که در ترکیب رنگ ها در روش کاهشی، تغییر رنگ با عبور نور از همان رنگ به وجود می آید یا بهتر است بگوییم انعکاس نور بر روی مواد پیگمنتی است. رایج ترین رنگ های کاهشی بر پایه سایان، مجنتا و زرد (CMY) هستند که به جذب نور در طیف قرمز، سبز و آبی می پردازند. به عبارتی دیگر، هر رنگ رنگ مکمل خود را فیلتر کرده و به دیگر رنگ ها اجازه عبور می دهد. پس رنگ های CMY، طیف رنگی RGB را جذب می کند. ترکیب رنگ سایان و مژنتا، رنگ های قرمز و سبز را حذف کرده و آبی تولید می کند. ترکیب سایان و زرد، آبی و قرمز را حذف کرده و رنگ سبز را تولید می کند و از ترکیب مژنتا و زرد، سبز و آبی حذف شده و قرمز به وجود می آید. ترکیب سه رنگ اصلی با غلظت تمام، رنگ سیاه را به وجود آورده و با تغییر در غلظت رنگ ها، طیف مختلف رنگی به وجود می آید.

معمولا با افزایش رنگ سیاه (K) به عنوان رنگ چهارم به سیستم رنگ های کاهشی، رنگهای اکروماتیک (طیف خاکستری) و  طیف وسیعی از رنگهای تیره تولید می شود. چاپ رنگهای هافتن در سیستم ترکیبی رنگ تولید می شوند، زیرا رنگ ها به طور کاهشی با هم ترکیب شده ولی رنگ های ایجاد شده در یک ناحیه کوچک به صورت ترکیب رنگ های مختلف دیده می شوند. مرکب در فرایند افست یا لیتوگرافی، از چگالی بالایی برخوردار است و به دلیل خاصیت چاپ افست، آب گریز است. مرکب در طی این فرایند، از روی پلیت چاپ به کاغذ منتقل می شود، بنابراین از ضخامت فیلم آن کاسته می شود، به همین دلیل مرکب افست، باید از خاصیت رنگدهی بالایی برخوردار باشد. مرکب افست به شکل خمیری است.

مرکب چاپ لترپرس، دارای ویسکوزیته و چسبندگی متعادل است. این مرکبها بیشتر توسط اکسیداسیون خشک می شوند و حالت خمیری دارند. از پیگمنت های مرکب لترپرس در چاپ لترست نیز استفاده می شود. مرکب های گراور، مرکب های سیال سریع خشک شونده ( Quik – set) هستند که باید غلظت و ویسکوزیته کافی داشته باشند تا از درون حفره های حکاکی شده در سیلندر یا لوحه (زینک) رد شوند و آنها را کور نکنند. این مرکب ها به طور کلی با تبخیر حلال داخل مرکب با استفاده یا بدون استفاده از حرارت خشک می شوند. این مرکب ها باید عاری از ذرات سختی باشند که قادرند سیلندر با زینک را بخراشند. حلال های بسیار متنوعی در مرکب گراور استفاده می شود که بستگی به زیرلایه حامل آن دارد. این مرکبها فرارند و اگر به طور صحیح نگهداری نشوند سبب آتش سوزی می شوند. در ماشین های چاپ نشریات از اصلاح حلال استفاده می شود تا آلودگی های ناشی از تبخیر حلال ها را محو نماید. مرکب های آب پایه ای ساخته شده اند تا هم خطر آتش سوزی و هم آلودگی حلال را از بین ببرد.

فلکسوگرافی

روشی از چاپ روتاری (دوار) لترپرس است که لوحه های پلاستیکی قابل انعطاف و مرکب های سیال سریع خشک شونده را مورد استفاده قرار می دهند. مرکب های فلکسو (Flexo Inks) تقریبا در هر نوع سطحی در چاپ، از کفپوش و کاغذ دیواری گرفته تا سلفون و ورقه های نازک پلاستیکی گوناگون، فویل های فلزی و… استفاده می شود. مرکب هایی که در روش فلکسوگرافی یا چاپ گود به کار می روند حالت مایع دارند و به همین جهت اغلب مرکب مایع نیز نامیده می شوند. مرکب های فلکسو شامل رنگدانه ها، جوهرهای حل شدنی، همراه با سیال حامل برنده مواد مرکب هستند. مرکب های فلکسو یا الکل پایه ای یا آب پایه ای هستند. مرکب های الکل پایه متداول ترند و به وسیله تبخیر خشک می شوند. مرکب های آب پایه کم هزینه ترند و به وسیله تبخیر یا جذب خشک می شوند.

مرکب های چاپ اسکرین

 اغلب از نوع روغن های خشک شونده هستند، گرچه از سایر مرکب ها هم می توان استفاده کرد. این مرکبها غلظت رنگی غلیظی دارند، در هر رنگی ساخته می شوند و در آنها از سیال حامل مناسبی برای موادی که چاپ می شود استفاده می گردد. تمام مرکبها باید غلیظ و روغنی باشند تا واضح و همواره با مقاومت کم، چاپ کنند.

ویسکوزیته مرکب چاپ سیلک متوسط است، یعنی حالت آن خمیری بین مرکب های فلکسو و لیتوگرافی یا لترپرس است. فرایند خشک شدن و کیورینگ مرکب، از طریق مجموعه ای از فعل و انفعالات شیمیایی بر روی بستر چاپی انجام می شود تا در نهایت تشکیل فیلم مرکب را بدهد. مرحله اول این فرایند از طریق تبخیر حلال صورت می گیرد. هر مرکب بسته به نوع استفاده آن در فرایندهای چاپی، دارای حلال با نقطه جوش متفاوت است. مثلا در چاپ اسکرین، برای جلوگیری از خشک شدن مرکب در طی فرآیند انتقال مرکب، از حلال هایی با نقطه جوش بالای ۱۲۰ درجه سلسیوس استفاده می شود. مرحله دوم مرحله جذب یا نفوذ مرکب است. برای چاپ روی سطوح متخلخل، از حامل هایی استفاده میشود که به داخل خلل و فرج سطح بستر نفوذ می کند و بعد از خشک شدن، پیگمنت را روی آنها باقی می گذارد. در مرحله سوم که اکسیداسیون نام دارد؛ فرایند خشک شدن مرکب از طریق اکسیداسیون و در تماس با هوای آزاد انجام می گیرد. در مرحله کیورینگ از طریق اشعه، با تابش اشعه یووی روی سطح بستر، فعل و انفعالات شیمیایی برای پلیمریزاسیون مرکب انجام می گیرید.